De gemeenteraad in volle vaart

Gepubliceerd op 11 april 2025 om 18:30

De nieuwe gemeenteraad geraakt op kruissnelheid.

Gemeenteraden van januari en februari bepaalden vooral het financiële kader van de gemeente, waarbij de inkomsten en uitgaven voor het huidige jaar (2025) worden vastgelegd. 

 

Het huishoudboekje van BKZ

Eerst (januari) werden een aantal belastingreglementen aangenomen door de gemeenteraad.

In februari werd het meerjarenplan, dat nu per uitzondering - wegens de nieuwe fusie situatie - slechts voor één jaar geldt, vastgelegd (éénjarig meerjarenplan genoemd).

De kar wordt dus van bij het begin reeds, voor het paard gespannen.

In een normaal huishouden maakt men eerst een plan en vervolgens zoekt men de nodige middelen om dit plan te realiseren. Bovendien is er onder de meerderheidscoalitie nog niet eens een bestuursakkoord dat het beleid in de komende zes jaren moet sturen. Stuurloos varen !

Men heeft in januari dus een aantal belastingen gestemd zonder te weten wat men met de opbrengst gaat doen.

Eigenlijk komt het er op neer zoveel mogelijk inkomsten te genereren.

In de Gemeenteraad wordt hierover losjes gediscussieerd (ttz. De leden van de oppositie stellen beleefd vragen; de zwijgende meerderheid spreekt via één stem: die van de burgemeester; er wordt wat met bedragen geslingerd als losse flodders, zonder enige structuur). Geen discussie over de basisfilosofie van de belastingen, die nochtans duidelijk zou moeten gemotiveerd worden in de toelichting bij de belastingvoorstellen.

Zo kan men zich afvragen of de belasting op de drijfkracht (vermogen van motoren) nog wel een adequate indicator is van de economische bedrijvigheid. In academische kringen is er meer en meer sprake van “energiebelasting” die beter de kosten van de “maatschappelijke externe effecten” (en die moeten worden opgevangen worden door de gemeente) van het ondernemen, verrekent en weerspiegelt.

Ook kunnen vragen gesteld worden bij de belasting op de opslag van nucleair afval.

Deze is berekend op basis van de hoeveelheid ton splijtstoffen. Zijn de opbrengsten ervan wel voldoende om de kosten voor de tijdelijke opslag (en de daaraan verbonden risico’s en de maatschappelijke en ruimtelijke impact) , voor zover de gemeente daarin mede verantwoordelijk is, te compenseren? In de toelichting is nergens te vinden hoe men aan het belastingbedrag van 785 Euro per ton splijtstoffen komt.

Geen enkele toelichting bij deze belastingreglementen geeft een raming van de mogelijke opbrengst. Er wordt met bedragen gegoocheld maar die worden niet systematisch vermeld.

De discussie verloopt dus vaag en in het ijle.

Men stemt over belastingen zonder exact te weten hoeveel deze zullen opbrengen.

Een maand later wordt dan het zgn. eenjarig meerjarenplan aan de gemeenteraad voorgelegd, waarin dan, weliswaar te laat, de betreffende bedragen systematisch zijn vervat. Rijkelijk laat.

Dit eenjarig plan wordt voorgesteld als een technische begroting die in feite een optelling is van de goedgekeurde bedragen in 2024 door de oorspronkelijke gemeenteraden en waarin nog geen nieuwe politieke keuzen zijn gemaakt door het nieuw-samengestelde gemeentebestuur.

Een interessant document gevoegd bij het meerjarenplan is de doelstellingennota en de omgevingsanalyse, die een sociologische schets maakt van de nieuwe gemeente.

Er werden 4 doelstellingen geformuleerd:

1. Een fusie realiseren die leidt tot een efficiënter en krachtiger bestuur.

2. Een hoogwaardig, nabij, toegankelijk en klantgericht dienstenaanbod creëren.

3. Een zorgzame en inclusieve gemeenschap bevorderen waarin iedereen de kans krijgt op een waardig leven.

4. De ontwikkeling en het onderhoud van duurzame, veilige en toekomstbestendige infrastructuur.

 

Aangezien 2025 cruciaal is voor het leggen van de fundamenten van de nieuwe gemeente, werd doelstelling 1 rond de verdere uitbouw van onze organisatie aangeduid als prioritaire doelstelling.

Doelstellingen en middelen worden hier toch met elkaar verward. Een fusie is geen doel op zich, hoogstens een middel om de hoofddoelstelling van gemeentebeleid te realiseren, nl. Welzijn en welvaart bevorderen.

De vermelde taakstellingen “acties”, lijken eerder op “cherry-picking” (plukken van het laaghangend fruit).De doelstellingenboom en de geplande acties zijn zo algemeen dat zij voor alle gemeenten kunnen gelden.

Een belangrijke specifieke taak voor een fusiegemeente is echter een inhaalbeweging te maken in de nieuwe deelgemeenten en de relatieve achterstand inzake sociale infrastructuur weg te werken. Dat is toch het belangrijkste om een draagvlak voor de fusie te creëren. …….

Daarom moeten in de eerste plaats de beleidsvoorbereidende initiatieven uitgebreid worden naar de nieuwe deelgemeenten (o.m. woningbehoeftestudie; dialoogtafels (2024) ivm ruimtelijke ordening (wat gebeurt er overigens met de resultaten ervan in Beveren? Of was dat slechts een voorspel van de verkiezingscampagne? ) e.d. De nadruk ligt nu vooral op de administratieve coördinatie en harmonisering van de drie oorspronkelijke gemeentelijke administraties (procesoptimalisatie: harmonisatie van de procedures en werkwijzen).

Het debat over het eenjarig plan (de begroting 2025) verloopt vrij chaotisch:

Er is vooral de kritiek van de oppositie dat men zonder een bestuursakkoord, stuurloos vaart. Voor de burgemeester is het onmogelijk om nu reeds een gedetailleerd meerjarenplan voor te leggen. De administratie is er mee bezig. Hij ziet dat bestuursakkoord dus als een technocratisch administratief begrotingsdocument.

De oppositie daarentegen beschouwt dit als een politiek document dat de grote beleidslijnen uitstippelt, zonder dat dit reeds in technisch budgettaire termen vertaald wordt. Duidelijk spraakverwarring tussen de twee over wat een bestuursakkoord is. Er is inderdaad een verschil tussen een bestuursakkoord (op basis waarvan een coalitie wordt gesmeed) en een beleidsprogramma.

Gelet op het belang van de discussies over de respectievelijke belastingreglementen en het eenjarig meerjarenplan, geven wij in Naslagwerken (Bespreking Gemeenteraad BKZ - Inkomsten en uitgaven 2025) van deze blog, een samenvatting.

Ter lering van onszelf en de lezers volgen hier een aantal kerncijfers, die belangrijk zijn voor een realistisch beeld van het gemeentebeleid.

 

Kerncijfers voor het begrotingsjaar 2025

Beschikbaar budgettair resultaat (BBR): 31.228.752 euro

(geeft weer hoeveel beschikbare middelen de gemeente heeft)

Autofinancieringsmarge (AFM): 8.221.689 euro

(geeft structureel overschot aan, om leningen te betalen)

Financiële schuld per 01/01/2025 : 122.989.691 euro

Investeringsuitgaven voor materiële en immateriële vaste activa: 51.451.165 euro

Werkings en investeringssubsidies aan samenwerkingsorganen (politiezone; Ibogem; Hulpverleningszone Waasland; Zorgpunt Waasland, …): 43.102.895 euro

Personeelsuitgaven (exclusief onderwijzend personeel) : 71.313.091 euro

Geraamde ontvangsten uit de aanvullende personenbelasting ( Aanslagvoet aanvullende personenbelasting 5%): 28.015.903 euro

Geraamde ontvangsten uit de opcentiemen op de onroerende voorheffing (aanslagvoet 882 voor gewone onroerende goederen en 1000 voor nijverheid): 60.995.929 euro

Ontvangsten uit gemeentefonds :23.819.476 euro

Tussenkomst onderwijzend personeel ten laste van de Vlaamse Overheid: 26.138.569 euro

Ontvangsten Open Ruimtefonds : 2.183.514 euro

Toelage tussenkomst responsabiliseringsbijdrage (toelage Vlaamse regering voor pensioenen van statutaire ambtenaren): 936.046 euro

 

Voorziene uitgaven voor 2025

De totaal voorziene uitgaven voor 2025 bedragen 269.987.724 euro (zie Schema T1: Ontvangsten en uitgaven naar functionele aard, van het éénjarig meerjarenplan).

In onderstaande tabel wordt een vergelijking gemaakt tussen de werkelijke uitgaven in 2023 en de geraamde uitgaven in 2025(in % tov het totaalbedrag).

De begroting 2025 wordt gezien als een overgangsbegroting, opgesteld op basis van de eerdere goedgekeurde bedragen door de vorige gemeenteraden.

Toch valt er een significante verschuiving op voor het beleidsdomein Mobiliteit (gaat van 5 naar 9 %; Veiligheidszorg neemt af (van 14 naar 10,77 % ; cultuur en vrije tijd neemt toe (van 11 naar 13,16%). Ook het aandeel voor leren en onderwijs neemt toe (van 10 naar 13,31 %)

Het meest in het oog springend is de uitgave voor Zorg en opvang dat sterk afneemt (van 23 naar 14,10 %)

40 % van de uitgaven in 2023 waren personeelsuitgaven. 22 % ging naar toelagen en subsidies (politiezone; Ibogem; hulpverleningszones, Zorgpunt; S&R De meerminnen)

In 2023 werd 57.255.072 euro geïnvesteerd. Voor 2025 werd 51.859.108 euro voorzien.

De gezamenlijke schuldenlast BKZ bedroeg 171.585.439 euro.

Ingevolge de fusie komt de Vlaamse overheid tussen in de schuldenlast voor een bedrag van 42.877.000 euro. (500 euro per inwoner).

Daardoor komt de schuldenlast begin2025 op ongeveer 123 miljoen euro.

 

De Onzichtbare burgers

Eerder werd een grote afwezigheid van de burgers vastgesteld bij de gemeenteraadsverkiezingen. (60 % van het kiezerspotentieel, te vergelijken met de opkomst in de VS).

Nu pas valt ook de afwezigheid op van een belangrijke sociale groep in de gemeenteraad zelf.

Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie zou in het algemeen, 15% van de bevolking een beperking hebben (zie site UNIA). Dat is dus veel ruimer dan “personen met een handicap”. De omgevingsanalyse, gevoegd bij het meerjarenplan van BKZ, geeft aan dat er in onze gemeente ongeveer 1,5% leeft met een handicap.

Deze belangrijke bevolkingsgroep verdient op lokaal vlak alle aandacht bij het te ontwikkelen beleid.

Opmerkelijk is de volledige onzichtbaarheid van mensen met een beperking in de gemeenteraad evenals in het Bijzonder Comité voor de Sociale Dienst. Van de Vijver plaatst liever zijn eigen familie op de lijst, kwestie van de representativiteit te verhogen…Eigen familie eerst!

Sociale inclusie staat hoog op de agenda van Wij-Samen sterk.

 

De afwezige raadsleden

Raadsleden zouden in de geest van Diogenes, echte waakhonden moeten zijn. Controle op de uitvoerende macht (Het College van Burgemeester en schepenen). Dat is hun prioritaire taak!

In BKZ is de wettelijke termijn om eventueel klachten in te dienen tegen het verloop van de gemeenteraadsverkiezingen, zonder enige rimpeling verstreken.

Daar waren nochtans redenen genoeg voor.

Bedoeld wordt de hele enscenering van de niet-verwantschap tussen de feitelijke schoonzoon en de burgemeester. Iedereen roddelt erover maar niemand durft het publiek te zeggen.

Een parlementaire vraag in het Vlaams parlement (vorige legislatuur) schetst een gelijkaardige situatie. De toenmalige bevoegde minister heeft daarop geantwoord dat het niet mogelijk is alle eventuele concrete gevallen van onverenigbaarheid op voorhand in het betreffende decreet te vermelden en dat het aan de Raad voor verkiezingsbetwistingen ( naar aanleiding van een concrete klacht door een gemeenteraadslid) is om daarover te oordelen.

 

Er is evenwel geen klacht ingediend door een raadslid en bijgevolg spreekt die Raad zich niet uit over de kern van de zaak. Ook de raadsleden hebben blijkbaar belang bij juridische vaagheid, ze slaapwandelen liever en nemen genoegen met wetsomzeiling en juridische spielereien ( er is geen formeel huwelijk, noch een samenlevingscontract, dus is er geen verwantschap. Deze vaagheid is de voedingsbodem van politiek opportunisme en misbruik.

En dan de ongelijkheid in behandeling: bij steuntrekkers gaat men wel na of zij feitelijk samenslapen- en wonen, met het vernederend matrassenonderzoek bovendien (om te vermijden dat zij eventueel dubbele steun zouden krijgen). Bij politici niet: hier volstaat de afwezigheid van een papiertje (huwelijk -of samenlevingscontract) om te bewijzen dat er geen verwantschap is. Ooit was er een koning die het vaderschap ontkende van een natuurlijk kind. De rechtsspraak heeft na wetenschappelijk DNA-onderzoek het tegendeel aangetoond en gewezen op de werkelijke “feiten”. Een koning zonder kleren!

Toch even herinneren aan wat de eigenste “Deontologische code – Mandatarissen, versie 2021) van de gemeente Beveren zegt (volgens dewelke de politieke actoren dienen te handelen).

“Punt 7 Objectiviteit

Mandatarissen vermijden situaties waarin de belangen van de gemeente niet verenigbaar zijn met hun persoonlijke belangen of de belangen van relaties waarmee zij in contact staan. Ze vermijden zelfs de schijn van een dergelijke belangenvermenging, ook buiten de wettelijk of decretaal gereglementeerde vormen van onverenigbaarheid.”

 

Lobby- werk

In de loop van de maand maart wist schepen Verhulst (de schoonzoon van…) via de sociale media te melden dat hij een oproep heeft gericht aan de Vlaamse overheid om nu snel werk te maken van de N 450 (stuk Schoolstraat-Dijkstraat in Melsele), één van de belangrijke ontsluitingswegen van de industriezone L.O.

Wij die dachten dat dit project reeds lang verworven was na vele jaren lobbywerk door de burgemeester, toen hij nog Vlaams parlementslid was.

Het lobbywerk van zijn politieke vriend en geestesgenoot (beiden worden tot de rechtse vleugel van de CD&V gerekend), Pieter de Crem (door premier Dehaene ooit bestempeld als een gevaarlijk rondvliegend elektron en die als toenmalig minister samen met de Wever een coalitie heeft geforceerd in Beveren in 2012) heeft alvast sneller resultaat. Havik De Crem (met burgemeesterszetel in het “Cremlin”, is er in geslaagd om in de huidige sfeer van militarisering, een legerbasis naar Aalter (Ursel) toe te trekken, in een Europees erkend natuurgebied.

Misschien een bron van reflectie voor de burgemeester van BKZ. Wat staat er te gebeuren met het Fort van Zwijndrecht? Wordt dit een militair strategisch punt (liever niet) of wordt het (na ontmijning van bommen en granaten) een ontmoetingsplek tussen Zwijndrecht en Melsele, de groene link (het koppelingsgebied met eeuwigdurende bossen) tussen BKZ Noord en Zuid?

 

De milde hand van BKZ

In de allereerste gemeenteraad (GR, 14/1/2025, punt 6) werd een reglement voorgesteld over de invoering van een Gemeentelijke Administratief Sanctiesysteem (GAS-reglement)

De discussie hierover is belangrijk omdat ze reeds van bij het begin een visie illustreert over de wijze waarop een lokale gemeenschap leefbaar kan gehouden worden.

De discussie weerspiegelt een breed scala aan meningen over hoe om te gaan met sociale overlast, de rol van straffen versus bemiddeling, en de impact van reguleringen op lokale ondernemers en het sociale leven. De gemeenteraad lijkt zich te richten op een balans tussen handhaving en sociale verantwoordelijkheid.

Voor de bespreking verwijzen wij naar Naslagwerken van deze blog: De milde hand van BKZ.

 

HDH 28/3/2025

 

Reactie plaatsen

Reacties

Er zijn geen reacties geplaatst.